Nakło nad Notecią położone jest na prawobrzeżnej ziemi nadnoteckiej, w południowo-wschodniej części Krajny, w pasie Pojezierza Południowopomorskiego (w tym Pojezierza Krajeńskiego), przy drodze krajowej nr 10, w odległości 31 km na zachód od Bydgoszczy.
Historia nazwy miasta - po raz pierwszy miejscowość zanotowana została w najstarszej Kronice polskiej spisanej po łacinie w latach 1112–1116 przez Galla Anonima, gdzie wspomniana jest w łacińskiej nazwie castrum Nakel. Miejscowość pod zlatynizowaną nazwą Nakil wymieniona jest w łacińskim dokumencie wydanym w Gnieźnie w 1288 roku sygnowanym przez króla polskiego Przemysła II. Wymienia on kasztelana Nakła Zbiluda we fragmencie „Zbiludo castellano de Nakil”.Jeden z pierwszych zachowanych dokumentów z nazwą miasta w języku polskim zanotował w 1429 roku Marcin z Międzyrzecza, który wymienił w nim czestnika bydgoskiego i starostę nakielskiego Tomka z Pakości – w org. „Thomekspakosczy czestnik bidgosczky ystarosta nakelsky”.